Czasopismo | PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI | Rocznik 2024 - zeszyt 5

Zmienność jakości ziarna pszenicy na przestrzeni 20 lat członkostwa Polski w Unii Europejskiej

Variation of wheat grain quality over the 20 years of Poland’s membership in the European Union

10.15199/61.2024.5.1

ANNA SZAFRAŃSKA

nr katalogowy: 150883
10.15199/61.2024.5.1

Streszczenie

Celem pracy było określenie zmian jakości ziarna pszenicy uprawianej w Polsce, na przestrzeni 20 lat obecności naszego kraju w strukturach Ue. Za gadnienie omówiono na podstawie wyników badań realizowanych w Zakładzie Przetwórstwa Zbóż i Piekarstwa IBPRS-PIB w latach 2004-2024. Mate riał do badań stanowiły próbki ziarna z towarowej produkcji rolniczej, dostarczone w danym roku za pośrednictwem Ośrodków Doradztwa Rolnicze go z różnych rejonów Polski. Wartość technologiczną ziarna pszenicy określono w oparciu o następujące wyróżniki jakościowe: gęstość ziarna w sta nie zsypnym, zawartość białka, ilość glutenu, liczbę opadania. Wyniki badań wskazują na zróżnicowanie omawianych parametrów zarówno w danym roku zbioru ziarna, jak i pomiędzy kolejnymi latami badań, w dużej mierze spowodowane niekorzystnymi warunkami pogodowymi w okresie wegetacji roślin i/lub zbioru ziarna. Ziarno pszenicy o minimalnych cechach jakościowych odpowiednich do przetwórstwa na cele konsumpcyjne, tj. zawartości białka >11,5%, wskaźniku sedymentacyjnym Zeleny’ego >30 cm3, gęstości ziarna w stanie zsypnym >76 kg/hl i liczbie opadania >220 s stanowiło od 23 do 71% partii ziarna obecnych na rynku.

Abstract

The aim of this study was to determine changes in the quality of wheat cultivated in Poland over 20 years in EU. The article included research carried out at Department of Grain Processing and Bakery IBPRS-PIB during 2004-2024 harvest years. The wheat samples were delivered in each year through Agricultural Advisory Center from different region of Poland. The technological value of wheat was characterized by test weight, protein content, gluten content, falling number. The research results indicate the diversification of the discussed parameters both in a given year of grain harvest and between subsequent years of research, largely caused by unfavourable weather conditions during the vegetation period and/or grain harvest. Wheat grain with minimum quality parameters suitable for baking purpose (protein content >11.5%, Zeleny index. 30 cm3, test weight >76 kg/hl and falling number >220 s constituted from 23 to 71% of grain present on the market.

Słowa kluczowe

Keywords

Bibliografia

[1] Asseng S., P. Martre, A. Maiorano, R.P. Röt ter, G.J. O’Leary, G.J. Fitzgerald i in. 2019. Climate change impact and adaptation for wheat protein. Global Change Biol. 25, 155-173.
[2] Atchison J., L. head, A. Gates 2010. Wheat as food, wheat as industrial substance; comparative geographies of transforma tion and mobility. Geoforum 41, 236-246.
[3] Bailey-Serres J., J.e. Parker, e.A. Ainsworth, G.e.D. Oldroyd, J.I. Schroeder. 2019. Genet ic strategies for improving crop yields. Na ture 575, 109-118.
[4] Barutcular C., M. yildirim, M. Koc, h. Dizlek, C. Akinci, A. el Sabagh i in. 2016. Quality traits performance of bread wheat geno types under drought and heat stress con ditions. Fresen. Environ. Bull. 25, 6159-6165.
[5] Becker-Reshef, I., e. Vermote, M. Lindeman, C. Justice. 2010. A generalized regres sion-based model for forecasting winter wheat yields in Kansas and Ukraine using MODIS data. Remote Sens. Environ. 114, 1312-1323.
[6] Békés, F., C.W. Wrigley. 2016. The protein chemistry of cereal grains w encyclopedia of food grains. eds. C. Wrigley, h. Corke, K. Seetharaman and J. Faubion (Oxford, UK: Academic Press), 98-108.
[7] COBORU 2024. Krajowy Rejestr Odmian (KR) https://www.coboru.gov.pl/pl/kr/kr. Dostęp 20.09.2024
[8] Dong B. D., X. Zheng, h. Liu, J.A. Able, h. yang, h. Zhao i in. 2017. effects of drought stress on pollen sterility, grain yield, abscisic acid and protective enzymes in two winter wheat cultivars. Front. Plant Sci. 8, 1008.
[9] european commission. Cereals production https://agridata.ec.europa.eu/extensions/ DashboardCereals/CerealsProduction. html# dostęp: 10.11.2023.
[10] Fernie e., D.K.y. Tan, S.y. Liu, N. Ullan, A. Khoddami. 2022. Post-anthesis heat influences grain yield, physical and nutri tional quality in wheat: a review. Agricul ture 12, 886.
[11] Główny Urząd Statystyczny 2005. Produkcja upraw rolnych i ogrodniczych w 2004 r. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ rolnictwo-lesnictwo/uprawy-rolne-i ogrodnicze/produkcja-upraw-rolnych-i ogrodniczych-w-2004-r-,9,2.html dostęp 20.09.2024
[12] Główny Urząd Statystyczny 2023. Wynikowy szacunek głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w 2023 r. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ rolnictwo-lesnictwo/uprawy-rolne-i- ogrodnicze/wynikowy-szacunek-glow nych-ziemioplodow-rolnych-i-ogrod niczych-w-2023-roku,5,22.html?pdf=1 dostęp 23.06.2024.
[13] Główny Urząd Statystyczny 2024. Wstępny szacunek głównych ziemiopłodów rolnych i ogrodniczych w 2024 r. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ rolnictwo-lesnictwo/uprawy-rolne-i ogrodnicze/wstepny-szacunek-glownych ziemioplodow-rolnych-i-ogrodniczych-w 2024-roku,3,18.html. dostęp 20.09.2024
[14] Kamir e., F. Waldner, Z. hochman. 2020. estimating wheat yields in Australia using climate records, satellite image time se ries and machine learning methods. Isprs J. Photogramm 160, 124-135.
[15] Lee B. h., P. Kenkel, B.W. Brorsen. 2013. Pre-harvest forecasting of county wheat yield and wheat quality using weather in formation. Agr For. Meteorol 168, 26-35.
[16] Miziołek D., R. Pytkowska, K. Serafin, ł. Zaremba. 2024. Produkcja upraw rolnych i ogrodniczych w 2023 r. Główny Urząd Statystyczny 2024. https://stat.gov.pl/ obszary-tematyczne/rolnictwo-lesnictwo/ uprawy-rolne-i-ogrodnicze/produkcja upraw-rolnych-i-ogrodniczych-w-2023 roku,9,22.html dostęp 20.09.2024
[17] Nuttall J. G., G.J. O’Leary, J.F. Panozzo, C.K. Walker, K.M. Barlow, G.J. Fitzgerald. 2017. Models of grain quality in wheat-a re view. Field Crop Res. 202, 136-145.
[18] Pei h., y. Li, y. Liu, P. Liu, J. Zhang, X. Ren, Z. Lu. 2023. Chromatin accessibility land scapes revealed the subgenome-divergent regulation networks during wheat grain development. aBIOTECH 4, 8-19.
[19] Peng y., y. Zhao, Z. yu, J. Zeng, D. Xu, J. Dong, W. Ma. 2022. Wheat quality for mation and its regulatory mechanism. Front. Plant Sci. 13.
[20] Rothkaehl J. 2015. Ocena podstawowych cech technologicznych ziarna pszenicy ze zbiorów 2014 r. Przegląd Zbożowo-Młynar ski 58 (3), 2-8.
[21] Rozporządzenie Komisji (We) nr 687/2008 z dn. 18 lipca 2008 r. ustanawiające pro cedury przejęcia zbóż przez agencje płat nicze lub agencje interwencyjne oraz me tody analizy do oznaczania jakości zbóż. Dz.U.Ue.L.2008.192.20
[22] Santos C. S., e. habyarimana, M.W. Vas concelos. 2023. editorial: the impact of cli mate change on nutrient composition of staple foods and the role of diversification in increasing food system resilience. Front. Plant Sci. 14, 1087712.
[23] Statistic 2024. Gross production eU-27. Update 29.08.2024
[24] Szafrańska A. 2016. Wartość technologicz na ziarna pszenicy ze zbiorów 2016 roku. Przegląd Zbożowo-Młynarski 59 (6), 50-54.
[25] Szafrańska A. 2024. Wartość technologicz na ziarna pszenicy ze zbiorów 2024 roku w Polsce. Przegląd Zbożowo-Młynarski, 64(6), 24-33.
[26] Tao F., L. Zhang, Z. Zhang, y. Chen. 2022. Designing wheat cultivar adaptation to fu ture climate change across China by cou pling biophysical modelling and machine learning. Eur. J. Agron. 136, 126500.
[27] Toscano P., L. Genesio, A. Crisci, F.P. Vaccari, e. Ferrari, P. La Cava i in. 2015. empirical modelling of regional and national du rum wheat quality. Agr For. Meteorol 204, 67-78.
[28] USDA 2024. Anrew Sowell, coordinator. Wheat Outlook: September 2024. eco nomic Research Service. Situation and Outlook Report https://www.ers.usda.gov/ webdocs/outlooks/110018/whs-24i.pdf?v =5230.5 dostęp 20.09.2024
[29] Zahra N., M.B. hafeez, A. Wahid, M.h.A. Masruri, A. Ullah, K.h.M. Siddique i in. 2023. Impact of climate change on wheat grain compostion and quality. J. Sci. Food Agr 103, 2709-3209.
[30] Zhang Q., L. Zhang, h. Bi. 1997. The ab sorption, accumulation and translocation of nitrogen and their relationships to grain protein content in spring wheat variety. Acta Agronomica Sin. 23, 712-718.
[31] Zhang X., Z. Shi, D. Jiang, P. högy, A. Fang meier. 2019. Independent and combined effects of elevated CO2 and post-anthesis heat stress on protein quantity and quality in spring wheat grains. Food Chem. 277, 524-530.

Jeśli masz wykupiony/przyznany dostęp - zaloguj się. Skorzystaj z naszych propozycji zakupu!

Publikacja


PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI- e-publikacja (pdf) z zeszytu 2024-5 , nr katalogowy 150883 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	10.00 zł

Zeszyt


PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI- e-zeszyt (pdf) 2024-5 licencja: Osobista Produkt cyfrowy Nowość	50.00 zł

Prenumerata

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - prenumerata cyfrowa
licencja: Osobista

Produkt cyfrowy
Nowość

240.00 zł

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - papierowa prenumerata roczna + wysyłka
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - papierowa prenumerata roczna	288.00 zł brutto 266.67 zł netto 21.33 zł VAT (stawka VAT 8%)
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - pakowanie i wysyłka	21.00 zł brutto 17.07 zł netto 3.93 zł VAT (stawka VAT 23%)

309.00 zł

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - PAKIET prenumerata PLUS
licencja: Osobista

Szczegóły pakietu

Nazwa
PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI - PAKIET prenumerata PLUS (Prenumerata papierowa + dostęp do portalu sigma-not.pl + e-prenumerata)	384.00 zł brutto 355.55 zł netto 28.45 zł VAT (stawka VAT 8%)

384.00 zł

Zeszyt

2024-5

Twój Koszyk

Publikacja

Zeszyt

Prenumerata

Zeszyt

Czasopisma